دیابت یک اختلال در سیستم بدن است که بر روند بهبودی زخم تأثیر می گذارد، البته تغییرات فیزیولوژیکی در بافت ها و سلول ها نیز تاثیرگذار هستند. با توجه به این موارد مدیریت زخم های دیابتی بسیار اهمیت دارد.

تأثیر دیابت بر روند بهبودی زخم
دیابت باعث زخم حاد و مزمن می شود و روند بهبودی زخم را کاهش می دهد. دیابت نوع 2 امروزه رواج بیشتری دارد و این بیماری در افراد مسن بیشتر دیده می شود. در حال حاضر تغییرات مربوط به سن بر روند بهبودی زخم تاثیر منفی دارد.

عوارض ناشی از دیابت نوع 1 (وابسته به انسولین) و دیابت نوع 2 شامل نوروپاتی و ایسکمی می باشد که ممکن است به زخم های پا منجر شود. بیماران مبتلا به زخم های عمیق بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت هستند و معمولا قطع عضو برای آن ها اتفاق می افتد.

کنترل گلیسمی
حفظ سطح قند خون بسیار مهم است زیرا هیپرگلیسمی با ضعف زخم ارتباط دارد. گلیسمی یک ارزش غذایی است که افزایش یا کاهش سطح قند خون را می سنجد.

چاقی
چاقی یکی از مشخصه های اصلی دیابت نوع 2 می باشد و بیماران مبتلا به چاقی تغذیه درستی ندارند. بنابراین ارزیابی تغذیه ای این بیماران بخش مهمی از مدیریت زخم را تشکیل می دهد. با استفاده از تجزیه و تحلیل بیوشیمیایی در رژیم غذایی، از جمله میزان آلبومین، ممکن است اطلاعات مفیدی برای ارزیابی تغذیه ای ارائه شود.

کاهش روند بهبودی زخم بعد از عمل جراحی ممکن است یک مشکل چالش برانگیز برای بیماران مبتلا به چاقی باشد که به دلیل عوامل زیر صورت می گیرد:

– چاقی خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد.

– بافت چربی منبع تغذیه ای نسبتا کمی دارد.

– چاقی باعث افزایش تنش در لبه های زخم تازه می شود.

نوروپاتی
نوروپاتی محیطی بر عملکرد حسی، حرکتی و مغزی تأثیر می گذارد.

نوروپاتی حسی یکی از مهمترین عوامل خطر برای ایجاد زخم پای دیابتی است به این ترتیب که فرد با وجود ایجاد زخم در پای خود هیچ احساسی ندارد.

نوروپاتی باعث افزایش فشار روی پا می شود و عضلات کوچک پا را از بین می برد که این عوامل منجر به عدم تعادل بین تاندون های انقباضی می شود.

پیشگیری از زخم ها از طریق آموزش تاثیر بیشتری دارد. بیماران باید مراقب رفتارهای خود باشند مثلا روزانه پاهای خود را بررسی کنند و تغییرات جزئی را جدی بگیرند، چون تغییرات جزئی ممکن است نشانه زخم های جدی باشند. خریدن کفش مناسب اهمیت بسیاری دارد و همه بیماران مبتلا به زخم های نوروپاتی باید برای خرید کفش به کفش فروش های مخصوص بیماران دیابتی مراجعه کنند.

هنگامی که زخم های نوروپاتی بدون عفونت هستند، دارای زخم های دانه ای تخت هستند. با این حال، نوروپاتی اتونومیکی (سیستم عصبی اتونومیک) منجر به شنت آئرویوژن می شود. در نتیجه خون به خون ریزی مویرگی پا منجر می شود و بهبودی زخم به تاخیر می افتد.

مدیریت نوروپاتی
امکان کنترل عوامل میکروسیپوپروتئینی مرتبط با نوروپاتی وجود ندارد، بنابراین پزشکان باید از مهارت های دیگر استفاده کنند. برای درمان زخم های پای نوروپاتی توصیه می شود که به زخم فشار وارد نکنید.

در حال حاضر انواع دستگاه های تسکین دهنده از قبیل Aircast Walker در دسترس هستند و به بیماران امکان می دهند تا در برنامه درمان خود انتخاب بیشتری داشته باشند. این دستگاه ها معمولا توسط پزشک های متخصص دیابتی تهیه می شوند. برای مراقبت از بیماران مبتلا به زخم های پای نوروپاتی ارجاع اولیه بیمار مهم است. رعایت رژیم غیروابسته بر کیفیت زندگی بیماران تاثیر زیادی می گذارد و در این زمان ممکن است از حمایت روانی بیشتری بهره مند شوند.

ایسکمی
بیماران مبتلا به دیابت ممکن است بیماری عروقی محیطی نیز داشته باشند که معمولا با نوروپاتی همسو می شوند. هنگامی که این اتفاق می افتد، پاها به عنوان نورواسکئومیک توصیف می شوند. اخیرا بروز زخم های نورواسکائمی در کلینیک های پای دیابتی بیشتر بوده است.